บุนนาค

Ceylon ironwood

สารภีดอย (เชียงใหม่)

𝙈𝙚𝙨𝙪𝙖 𝙛𝙚𝙧𝙧𝙚𝙖 L.

Plantae

Magnoliophyta

Magnoliopsida

ืืิMalpighiales

Calophyllaceae

𝙈𝙚𝙨𝙪𝙖 L.

𝙈𝙚𝙨𝙪𝙖 𝙛𝙚𝙧𝙧𝙚𝙖

ไม้ต้น สูง 15 - 25 เมตร

ใบเดี่ยว ออกเรียงตรงข้าม แผ่นใบรูปหอก หรือรูปไข่แคบแกมรูปหอก ถึงรูปแถบแกมรูปหอก โคนใบรูปลิ่ม ปลายใบเรียวแหลม หรือเรียวยาวคล้ายหาง ขอบใบเรียบ กว้าง 2 - 4 เซนติเมตร ยาว 6 - 10 เซนติเมตร ใบอ่อนสีชมพู ใบแก่มีนวลที่ผิวใบด้านล่าง

ดอกเดี่ยว ออกตามซอกใบ ดอกมีกลิ่นหอมแรง กลีบเลี้ยงรูปช้อน 4 กลีบ เรียงเป็น 2 ชั้น ชั้นละ 2 กลีบ กลีบดอก 4 กลีบ สีขาวนวล เกสรผู้จำนวนมาก เกสรเพศเมีย รังไข่รูปกรวย มี 2 ช่อง ภายในมีไข่ ช่องละ 1 อัน

ผลเดี่ยว แบบผลแห้ง เมื่อแก่แล้วแตก ลักษณะคล้ายรูปไข่ ค่อนข้างกลม หรือแบนทางด้านข้าง ปลายมน ถึงแหลม เปลือกหนา ผลแห้งสีน้ำตาล เมล็ดค่อนข้างกลม หรือรี สีน้ำตาล ผิวเรียบ เกลี้ยง จำนวน 1 - 4 เมล็ด

พบในป่าดิบ ที่ความสูงไม่เกิน 700 เมตร จากระดับน้ำทะเล ออกดอกช่วงพฤษภาคม-มิถุนายน ออกผลช่วงสิงหาคม-กันยายน

ราก แก้ลมในลำไส้ กระพี้ ขับเสมหะในลำคอ ไม้เหนียวแข็ง ทนทาน ใช้ทำหมอนรองรางรถไฟ ก่อสร้าง ต่อเรือ ทำพานท้าย และรางปืน และด้ามร่ม ใบ พอกแผลสด ดอก ใช้ผสมสี เพื่อช่วยให้สีติดคงทน เมล็ด กลั่นน้ำมันใช้จุดตะเกียง และทำเครื่องสำอาง

Xi-wen Li, Jie Li & Peter Stevens., 2007. Clusiaceae. In: Flora of China. Z. Y. Wu, P. H. Raven and D. Y. Hong (Eds.), vol.13: 38. Science Press, Beijing, and Missouri Botanical Garden Press, St. Louis. Beijing.
http://biodiversity.forest.go.th/index.php?option=com_dofplant&id=1061&view=showone&Itemid=132