เส้นทางศึกษาธรรมชาติน้ำตกมณฑาธาร ระยะทาง 1.6 กิโลเมตร ความสูง 680-785 เมตร จากระดับน้ำทะเล มีน้ำตกมณฑาธารเป็นจุดสำคัญ เดิมเรียก "น้ำตกสันป่ายาง" เนื่องด้วยบริเวณนี้มีต้นยางปายค่อนข้างมาก เป็นน้ำตกขนาดกลางที่ไหลลงจากหน้าผาสูงสู่แอ่งน้ำเบื้องล่าง บริเวณรอบๆ น้ำตกมีป่าดิบชื้นที่อุดมสมบูรณ์ เหมาะสำหรับการท่องเที่ยวและการศึกษาธรรมชาติ สามารถชมความงดงามของธรรมชาติทั้งพืชและสัตว์ตลอดเส้นทาง
มอสส์ (Moss) เป็นพืชขนาดเล็กในกลุ่มไบรโอไฟต์ (Bryophytes) ซึ่งไม่มีระบบท่อลำเลียงน้ำและสารอาหารเหมือนพืชชั้นสูง เช่น พืชดอกหรือเฟิร์น มักเจริญเติบโตได้ดีในบริเวณที่มีความชื้นสูง เช่น ป่าดิบชื้น ริมลำธาร หรือบนหินและต้นไม้ที่เปียกชื้น
หินแปร (Metamorphic rock) คือหินที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของหินชนิดอื่น เช่น หินอัคนีหรือหินตะกอน ภายใต้สภาวะที่มีอุณหภูมิและความดันสูง หินแปรมักมีลวดลายสวยงามตามธรรมชาติ ในป่าที่มีความชื้นสูง มักพบมอสส์และไลเคนเกาะอยู่บนผิวหิน
พลูช้าง หรือ วนิลาสยาม (𝙑𝙖𝙣𝙞𝙡𝙡𝙖 𝙨𝙞𝙖𝙢𝙚𝙣𝙨𝙞𝙨 Rolfe ex Downie) เป็นกล้วยไม้ชนิดหนึ่งในวงศ์ Orchidaceae พบได้ในประเทศไทยและบางพื้นที่ของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยเฉพาะพื้นที่ที่มีความชื้นสูง เป็นพืชอิงอาศัยที่เลื้อยพาดตามต้นไม้ใหญ่ เพื่อขึ้นไปหาแหล่งแสงแดดและความชื้น ดอกมีลักษณะคล้ายกับกล้วยไม้ทั่วไป สีขาวหรือขาวนวล มีกลิ่นหอมอ่อนๆ
ไผ่เป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมอาหารในหลายพื้นที่ของประเทศไทย เป็นที่รู้จักในด้านรสชาติที่อร่อยและคุณค่าทางโภชนาการ นอกจากใช้ประกอบอาหารแล้ว ยังสามารถนำมาประดิษฐ์เป็นเครื่องใช้ในครัวเรือนและงานจักสานได้อีกด้วย
จอมปลวก คือกองดินหรือโครงสร้างที่ปลวกสร้างขึ้นจากดิน น้ำลาย และมูลของพวกมันเพื่อใช้เป็นที่อยู่อาศัย มักพบในป่าและทุ่งหญ้า ดินจากจอมปลวกมีแร่ธาตุสูง ช่วยเพิ่มความอุดมสมบูรณ์ให้กับดินในบริเวณโดยรอบ
หญ้าคมบาง (𝘾𝙖𝙧𝙚𝙭 𝙗𝙖𝙘𝙘𝙖𝙣𝙨 Nees) มีลักษณะเด่นคือปลายใบแหลมคม มักพบในพื้นที่ที่มีอากาศร้อนและแห้ง หญ้าชนิดนี้สามารถเจริญเติบโตได้ดีในที่โล่ง หรือบริเวณที่มีความชื้นปานกลางถึงต่ำ เช่น ทุ่งหญ้า หรือพื้นที่รกร้าง
สลัดไดป่า (𝙀𝙪𝙥𝙝𝙤𝙧𝙗𝙞𝙖 𝙖𝙣𝙩𝙞𝙦𝙪𝙤𝙧𝙪𝙢 L.) เป็นพืชในวงศ์เดียวกับพืชมีพิษ พบได้ทั่วไปในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มักขึ้นในพื้นที่แห้งแล้งหรือดินทราย ยางสีขาวของสลัดไดมีสารที่อาจทำให้ระคายเคืองผิวหนังและเยื่อบุตา หากสัมผัสอาจทำให้เกิดอาการแพ้หรือการอักเสบ
จุดชมเมืองเชียงใหม่บริเวณน้ำตกมณฑาธาร ชั้นที่ 3 สามารถมองเห็นทัศนียภาพของตัวเมืองเชียงใหม่ได้อย่างชัดเจน ท่ามกลางต้นไม้ใหญ่และธรรมชาติอันร่มรื่น เสียงน้ำตกที่ไหลกระทบกับโขดหินสร้างบรรยากาศสดชื่นและช่วยให้รู้สึกผ่อนคลาย
ต้นไม้ใหญ่ในป่ามีบทบาทสำคัญในการรักษาสมดุลของธรรมชาติและชีวิตมนุษย์ ควรได้รับการอนุรักษ์และดูแลูเพื่อความยั่งยืนของระบบนิเวศและสังคม ต้นไม้ใหญ่ช่วยผลิตออกซิเจน ดูดซับคาร์บอนไดออกไซด์ เป็นที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่า และรากยังช่วยยึดดิน ป้องกันการกัดเซาะจากฝนและลม
น้ำตกมณฑาธาร เดิมมีชื่อ “น้ำตกสันป่ายาง” ีตามชื่อต้นยางปายที่เคยขึ้นอยู่มาก ส่วนชื่อ “มณฑาธาร” มาจากต้นมณฑา ไม้ยืนต้นที่มีดอกสีขาวและใบใหญ่สีเขียว น้ำตกแห่งนี้เป็นแหล่งต้นน้ำสำคัญของเมืองเชียงใหม่ มีทั้งหมด 9 ชั้น โดยน้ำตกไทรย้อยเป็นน้ำตกชั้นสูงสุด มีต้นน้ำจากห้วยคอกม้า ไหลลงสู่เมืองเชียงใหม่และแม่น้ำปิง